Lot 743

Pitje z.j. (ca. midden 18e eeuw) geslagen te Cheribon (Scho. - / N.-VdCh. p. 154-155 / Millies Pl. XV-118) - 1.08 gram – VZ VOC-monogram CHERIBON / KZ Blank – PR/UNC / RRRR / uiterst zeldzaam - Een zeldzaam goed bewaard specimen, met aan de bovenzijde voorzien van het VOC-monogram en CHERIBON omschrift. Uiterst zeldzaam en uniek in deze staat van preservering. Beknopte historische info: Deze en andere typen van pitjes zijn vervaardigd overeenkomstig een contract tussen de drie Sultans van Cheribon, gedateerd 8 september 1688. Nadat de gekwalificeerde pitjes makers (Raksa Negara en Sura di Nata) waren overleden, werd het muntrecht verpacht aan de Chinese kapitein en shahbandar Tan Siangko voor 200 rijksdaalders jaarlijks, welk bedrag in de opvolgende overeenkomsten van resp. 2 april 1715, 29 april 1720, 1 september 1744 en 18 januari 1752 niet werd verhoogd. In een overeenkomst aangaande de veiling en pacht aan de Shahbanders op Java in 1760-61 wordt in artikel 20 vermeld: “het previlegie van het slaan en inwisselen der pitjes langs de gehele cust van Java, van de rivier Lossary af tot Grisse toe, het welk te zamen een pagt, op dien voet als thans in gebruik is, uytmaakt. […..] Voorts zullen, onder de voorgeschreven generale conditien ook tot Cheribon opgeveylt en verpagt werden de onder die residentie gehorende domeynen, als: Sub 1: de sabandharye tot Cheribon […..] Sub 5: het slaan van de pitjes in dit gehele district, item op Indramayo en voorts tot aan de landen, onder Batavia sorterende; Het is niet onaannemelijk dat de in 1744 uitgegeven lood-tin pitjes met het VOC-monogram, aanleiding is geweest om de Cheribon pitjes eveneens van het VOC-monogram te voorzien. Het weerspiegelt duidelijk de autoriteit van de VOC die, ondanks het feit ze de productie verpacht had, beleidsmatig verantwoordelijk was voor het monetaire beleid. Zo ook voor de uitgifte en het in omloop brengen van de pitjes. Ref.: Netcher - v.d. Chijs (1863), p.154-155; Millies (1871), illustreert een vergelijkbare munt, Pl.XV-118; ZENO 250721. Pitje ND (c. mid 18th cent.) Cheribon struck in lead-tin (Scho. - / N.-VdCh. p. 154-155 / Millies Pl. X-118 / De Beeldenaar No. 5, sept/oct. 2020 p. 225-228) - 1.08 gram – Obv.: VOC-monogram CHERIBON / Rev.: Blank – XF/UNC / RRRR / Extremely rare - Exceptional well preserved specimen with the VOC-monogram on top and CHERIBON around. Extremely rare and unique in this state of preservation. Brief historical note: This and other type pitjes were made in accordance of a treaty between the VOC and the three Sultans of Cheribon, dated 8 September 1688. Later when the qualified pitjes-makers (Raksa Negara & Sura di Nata) had passed away, the minting-rights were farmed out to Chinese captain and Shahbandar, for 200 Rixdaalders annually, which amount was not increased in subsequent agreements of 2 April 1715, 29 April 1720, 1 September 1744 and 18 January 1752. In an agreement of 1760-61 regarding the auction of lease-rights to the Shahbanders at Java, it’s noted in sub 20: “the right striking and conversion of the pitjes along the whole coast of Java, from the river Lossary to Grisse, which altogether amounts to a lease, as presently in use [ …. ] further, under the specified general conditions, will be auctioned the lease of the domains belonging to the residency of Cheribon: sub. 1 the Shahbandarije of Cheribon [….] sub 5: Striking of pitjes in the district, similar at Indramayo and up to the country belonging to Batavia. It is not unlikely that, with the introduction of the pitjes of 1744 with the VOC-monogram, the same may have been applied in Cheribon. It reflects clearly the authority of the VOC, despite the fact that the manufacture of the pitjes had been farmed-out, they remained responsible for the monetary infra-structure. So also for the issue and circulation of the pitjes. Ref.: Netcher - v.d. Chijs (1863), p.154-155; Millies (1871), illustrates a similar coin on Pl.XV-118; ZENO 250721